Ngày 18/01/2024, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Đất đai số 31/2024/QH15, gồm 16 chương, 260 điều, trong đó sửa đổi 180/212 điều của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 ngày 29/11/2013 và bổ sung nhiều quy định mới. Luật Đất đai chính thức có hiệu lực ngày 01/8/2024, một số quy định sửa đổi và bổ sung mới nổi bật như sau:

- Thay đổi thẩm quyền phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cụ thể Chính phủ phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất quốc gia (trước đây là Quốc hội), Thủ tướng phê duyệt Quy hoạch, Kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh (trước đây là Chính phủ).

- Đối với cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa trong hạn mức giao đất. Tăng hạn mức nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp của cá nhân là 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp đối với mỗi loại đất (trước đây không quá 10 lần).

- Ủy ban nhân dân cấp huyện được quyền thu hồi đất để sử dụng đất vào mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng mà không phân biệt theo đối tượng sử dụng đất. Sửa đổi quy định việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.

- Quy định điều kiện cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở sang đất ở hoặc chuyển mục đích sử dụng các loại đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở đối với hộ gia đình, cá nhân là quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung hoặc quy hoạch phân khu theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt (trước đây căn cứ Kế hoạch sử dụng đất cấp huyện). 

- Quy định mới đối với trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được miễn. Người sử dụng đất được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất không phải thực hiện thủ tục đề nghị miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Phân quyền cho Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định giá đất cụ thể đối với trường hợp thuộc thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất… Bỏ quy định về khung giá đất, bổ sung quy định Bảng Giá đất được xây dựng hằng năm được áp dụng lần đầu ngày 01/01/2026, được điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung từ ngày 01/01 của năm tiếp theo. Quy định thời gian ban hành Quyết định giá đất cụ thể của Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền là không quá 180 ngày kể từ thời điểm định giá đất.

Để kịp thời tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng, Ủy ban nhân dân đã ban hành các văn bản chỉ đạo, cụ thể như sau:

- Quyết định số 1269/QĐ-UBND ngày 17/6/2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh Sóc Trăng ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Đất đai số 31/2024/QH15 trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng. Theo đó, đến quý IV/2024 các Sở ngành phải hoàn thiện công tác tham mưu Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành các văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền; giao Sở Tư pháp đôn đốc, tích cực hỗ trợ các Sở, ngành để triển khai thực hiện.

- Chỉ đạo các Sở ngành và Ủy ban nhân dân cấp huyện khẩn trương hoàn thành tham mưu ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai thuộc thẩm quyền của Hội đồng nhân dân tỉnh và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Trong đó, tập trung xây dựng, trình ban hành các văn bản có liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; các văn bản liên quan đến phương pháp định giá đất, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất; các văn bản liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất đai, đảm bảo ban hành các văn bản nêu trên trong thời gian sớm nhất.

- Ngoài ra, trong thời gian đầu triển khai Luật Đất đai năm 2024 vẫn còn tình trạng chậm giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính, nhất là trong khâu phối hợp xác định nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất, nguyên nhân là do lúng túng trong việc áp dụng bảng giá đất để xác định nghĩa vụ tài chính theo quy định của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, ảnh hưởng đến quyền và nghĩa vụ của người dân. Để kịp thời xử lý tình trạng trên, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Công văn số 2896/UBND-KT ngày 10/9/2024 về việc áp dụng Bảng giá đất để xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai trên địa bàn tỉnh; nội dung chỉ đạo “Bảng giá đất do Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025”, thực hiện chỉ đạo trên, việc xác định nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất đã được thực hiện theo quy định, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất.

- Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức Hội nghị triển khai, phổ biến Luật Đất đai số 31/2024/QH15 và các văn bản hướng dẫn và tổ chức hội nghị tập huấn cho công chức, viên chức trong công tác quản lý đất đai để kịp thời cập nhật kiến thức, đảm bảo áp dụng đúng các quy định pháp luật trong quản lý nhà nước về đất đai.

Hệ thống Luật Đất đai mới đã được hoàn thiện, góp phần sử dụng tiết kiệm, hiệu quả, bền vững tài nguyên đất đai trong giai đoạn mới, góp phần phát huy cao nguồn lực đất đai để đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Thực hiện chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, các Sở ngành và Ủy ban nhân dân cấp huyện đang khẩn trương thực hiện, tham mưu theo chỉ đạo nêu trên, đưa những quy định thuộc thẩm quyền ban hành của tỉnh Sóc Trăng vào đời sống người dân được sớm nhất./.